zondag 13 maart 2011

Grand Hotels d'Amsterdam

Grand Hotel Amrâth Amsterdam - Scheepvaarthuis


In 1912 besloot een vijftal Amsterdamse rederijen tot de oprichting van de NV Kantoorgebouw Het Scheepvaarthuis. Het doel was om een gezamenlijk en gemeenschappelijk kantoor te laten bouwen en te betrekken. De lokatie van het hotel moest zich vlakbij het redelijk nieuwe Centraal Station bevinden, maar bovenal in het Quartier Maritime van Amsterdam ofwel aan het IJ.


Vlakbij het Centraal Station was voor de rederijen helaas niet haalbaar en toen kwamen zij op de huidige lokatie uit. Voor de bouw van het Scheepvaarthuis moesten fraaie koopmanshuizen wijken. Deze lokatie is eigenlijk ook veel logischer. Aan het IJ, waar vandaan het eerste VOC-schip richting Nederlands-Indië vertrok.

In 1913 werd de opdracht gegeven aan de ervaren architecten, constructeurs en broers Van Gendt. De nog onbekende, weinig ervaren maar veelbelovende architect Van der Mey leverde het esthetische ontwerp. Dit deed hij niet alleen, want hij riep ook de hulp in van bekendere architecten, zoals Michel de Klerk en Piet Kramer. Deze architecten van de Amsterdamse School mochten een nieuw monument aan de stad toevoegen.

De vijf rederijen verlangden een ontwerp dat de grootsheid van de Nederlandse scheepvaarttraditie tot uitdrukking zou brengen. Van der Mey benaderde hiervoor gerenommeerde beeldhouwers zoals Hildo Krop, Van der Eijnde en Brouwer, maar ook de glazenier Bogtman.

Het Scheepvaarthuis staat op een driehoekig perceel, waarbij de hoofdingang zich in de scherpste punt bevindt. Het drie verdiepingen hoge gebouw roept direct associaties op met de boeg van een schip.

De afwisselend zware en lichte kolommen van het betonskelet zijn door Van der Mey met bakstenen bekleed. Het gebruiken van platte bakstenen in bijzondere kleuren en de wijze van metselen en voegen waren voor die tijd nieuwe vindingen. Dat de relatief onbekende Van der Mey zulke (artistieke) vrijheden genoot van de opdrachtgevers mag toch indrukwekkend worden genoemd. Het gebouw heeft een sterk verticaal accent. Wat het geheel zo bijzonder maakt, is dat de constructie heel erg het ritme van de gevels bepaalt. Omdat het geen dragende constructie is, kon Van der Mey helemaal los gaan met zijn decoratieve ontwerpen.


Ondanks het forse gebouw, sluit het geheel door de sterke geleding, de smalle hoge vensters en de subtiele detaillering toch heel goed aan bij de kleinschalige omgeving.

De decoratieve ontwerpen zijn indrukwekkend te noemen. Deze zijn duidelijk op wens van de opdrachtgevers ontworpen en geplaatst en geven een beeld van de belangrijkste perioden uit het maritieme verleden. Belangrijke figuren uit de vaderlandse geschiedenis zijn door Hildo Krop prachtig verbeeld met onderschrift. Voor het beeldhouwwerk zijn uiteenlopende materialen gebruikt, waaronder graniet. Maar ook terracotta en vooral het prachtige smeedwerk is een vermelding waard. Het lag in de bedoeling het karakter van elk dezer zeeën in de figuren, die ze moesten vertegenwoordigen, aan te duiden : het mystieke van de Indische Oceaan in tegenstelling tot het meer zonnige en lachende karakter van de Middellandse zee ; het onstuimige van de Atlantische Oceaan en het eenzame van de Stille Zuidzee. Het moge duidelijk zijn dat dit bijzonder goed is geslaagd.

In het eveneens fraai gedecoreerde interieur bepalen stucwerk, lichte marmersoorten en glas-in-lood de sfeer. Het gehele interieur straalt de sfeer van de zee en de scheepvaart uit: het vele marmerwerk, het smeedijzer en zelfs de vloerbedekking tonen de golven van de zee, de drietand van Neptunus, zeepaardjes en tekens van de dierenriem. Ook de vele glas-in-lood werk toont voorstellingen van schepen en maatschappijsymbolen. De beeldende kunsten gaan in zijn geheel op in de architectuur. Het summum op kunsthistorisch gebied dus. Dit gebouw staat bekend als het oudste voorbeeld van de Amsterdamse School, de Nederlandse variant op het expressionisme in de architectuur.


Nadat de KNSM met de fusie met de Koninklijke Nedlloyd Groep in 1981 Amsterdam verruilde voor Rotterdam, kwam daarvoor in de plaats het hoofdkantoor van de Gemeentelijke Vervoersbedrijf. De gemeente kocht het pand. Het hoofdkantoor heeft er tot 2005 ingezeten totdat het GVB naar Sloterdijk verhuisde. De huidige eigenaar is een projectontwikkelaar. Hij mocht het pand voor een luttel bedrag van de gemeente kopen. Op voorwaarde het monumentale gebouw aan de buitenkant op te knappen. Het Bestemmingsplan voorziet een hotel in het Scheepvaarthuis.

Tegenwoordig huist er, volgens verschillende lijstjes, het beste hotel van Amsterdam in het Scheepvaarthuis. Grand Hotel Amrâth Amsterdam.

In de voormalige directievertrekken in de punt van het Scheepvaarthuis bevinden zich de grootste suites. Een combinatie van prachtige monumentale details, schitterend oud meubilair en moderne voorzieningen. Sommige badkamers zijn volledig van glas. Deze suites beschikken over een badkamer, slaapkamer en een of twee andere meer dan riante vertrekken, zoals een separate zit-/werkkamer.

Meer lezen: http://www.amsterdamboeken.nl/
Wilt u dit boek bestellen? Het is te koop voor €49,90 exclusief verzendkosten. In Amsterdam alleen tot zondag 20 maart GRATIS bezorging.

4 opmerkingen:

  1. Wat jammer dat je bent gestopt met het beschrijven van de mooiste Grand Hotels in Amsterdam! Ik lees jou publicaties met enorm veel plezier, heb jij misschien interesse in het schrijven van een gasten publicatie op de blog van Swissôtel Amsterdam. De Swissôtel blog richt zich voornamelijk op leuke "insiders" tips voor onze gasten.

    Groeten!

    BeantwoordenVerwijderen
  2. Ik sta overal voor open. U kunt me mailen op het volgende adres: s.crespo@amsterdamboeken.nl

    BeantwoordenVerwijderen
  3. Hierbij links naar mijn Flickrsite met foto's uit c. 1935: interieurs van het Scheepvaarthuis met het kantoorpersoneel.https://www.flickr.com/photos/evamaria2010/albums/72157629725749454/with/7196513622/

    BeantwoordenVerwijderen
  4. U kunt reageren door in te loggen op Flickr en een commentaar te geven op een foto. Overigens: goede beschrijving hier van het Scheepvaarthuis. Met groet.

    BeantwoordenVerwijderen