Architectuurwandelingen door Zuid

Dinsdag 24 juli 2007 overleed kunsthistoricus Arjen Looyenga op 62-jarige leeftijd. Hij heeft verschillende architectuurhistorische boeken nagelaten, vooral met betrekking tot kerken.

Eén van zijn interessantste boekjes is toch het handzame ‘Kijken naar gebouwen’ met als ondertitel Architectuurverkenningen in Amsterdam-Zuid. De titel vind ik sowieso intrigerend, want laten we eens eerlijk zijn, hoeveel kijken wij nou écht naar gebouwen. Gejaagd, zoals we vaak door de stad sjezen. Geen tijd, haast of wat voor ander excuus we ook hebben. We missen enorm veel, door vooral niet naar boven te kijken. Wat missen we dan? Wanneer we door de binnenstad van Amsterdam lopen, zou je de prachtige oude gevels uit vervlogen eeuwen kunnen missen.

Het boekje begint met een voorwoord van mijn favoriete hoogleraar: Vincent van Rossem. Tussen juni 1998 en februari 2007 schreef Arjen Looyenga voor de wijkkrant Amsterdam Zuid-West een serie artikelen over de architectuur van deze wijk. De gebouwen die Arjen beschrijft liggen in het befaamde Plan Zuid van architect H.P. Berlage en werden gebouwd toen de Amsterdamse School-stijl eigenlijk alweer op zijn retour was.

De beschrijvingen ontstijgen de gemiddelde architectuurgids en is dus een ‘must’ voor iedereen die écht geïnteresseerd is in de architectuur van Amsterdam-Zuid.

Architecten als Frank Lloyd Wright, de gebroeders Baanders, maar ook K.L. Sijmons en P. Zanstra passeren de revue. Frank Lloyd Wright heeft in Nederland, dankzij een aantal publicaties en een lovend ooggetuigenverslag van Berlage, een hele generatie architecten beïnvloed, onder wie De Stijlbeweging, Dudok met zijn stadhuis van Hilversum, Robert van 't Hoff, Jan Wils, en anderen.
Ook in Amsterdam-Zuid is zijn ‘handtekening’ te zien: de synagoge van Harry Elte aan het Obrechtplein was zonder Wright ondenkbaar geweest. Zijn eigen ‘Prairie-stijl’ was voor veel architecten een inspiratiebron. Op verschillende plekken in Amsterdam is deze stijl terug te zien, zoals het pand Achillesstraat 85 en zijn identieke overbuurman op nr. 83. Let daarbij vooral op de brede raampartijen en vooral het sterk overstekende flauw hellende dak. Allemaal typisch Frank Lloyd Wright.

Hier kunt u het boekje bestellen: Arjen Looyenga – Kijken naarGebouwen! voor slechts €17,50